تاثیر آبیاری تکمیلی بر عملکرد دو گونه از گل گاوزبان (borago officinalis, echium amoenum) در اقلیم رشت

به منظور بررسی تاثیر آبیاری تکمیلی بر عملکرد دو گونه از گل گاوزبان در دشت و اقلیم رشت، آزمایشی به صورت بلوک¬های تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گیلان در دو سال زراعی 93-1392 اجرا شد. کرت¬های اصلی به سه تیمار آبیاری (دیم، یک آبیاری تکمیلی و دو آبیاری تکمیلی) و کرت¬های فرعی به دو رقم (گاوزبان ایرانی و اروپایی) اختصاص یافتند. نتایج سال اول زراعی در مورد گونه اروپایی که به روش کرتی آبیاری آن انجام شد، نشان داد که تیمارهای آبیاری تاثیر معنی¬داری بر کلیه صفات مورد مطالعه به جزء طول گل، تعداد برگ و شاخه اصلی نداشته است، در صفات تعداد شاخه اصلی و تعداد برگ که جزء صفات رویشی گیاه هستند تفاوت معنی¬دار بین تیمار دو آبیاری تکمیلی و دیم بوده است و تیمار یک آبیاری تکمیلی علی¬رغم کاهش مقادیر صفات، تفاوت معنی¬داری با تیمار دو آبیاری تکمیلی ندارد اما در صفت طول گل که جزء صفات زایشی گیاه است تفاوت معنی¬دار بین تیمار یک آبیاری تکمیلی و دیم بوده است و تیمار دو آبیاری تکمیلی علی¬رغم کاهش مقدار، تفاوت معنی¬داری با تیمار یک آبیاری تکمیلی ندارد این امر در مورد عملکرد وزن تر و خشک گل نیز مشاهده شد حال آنکه عملکرد وزن هزار دانه تیمارها تفاوت معنی¬داری با یکدیگر نداشته¬اند. بهره¬وری آب تیمار یک آبیاری تکمیلی با 15/0 کیلوگرم بر مترمکعب بیشترین مقدار و تیمار دو آبیاری تکمیلی با 11/0 کیلوگرم بر مترمکعب کمترین مقدار را داشت. همچنین بهره¬وری آب آبیاری برای تیمار یک آبیاری تکمیلی با مقدار 4/0 کیلوگرم بر مترمکعب مقدار بیشتری از تیمار دو آبیاری تکمیلی با مقدار 1/0 کیلوگرم بر مترمکعب داشت. نتایج سال دوم زراعی در مورد گونه اروپایی که به روش قطره¬ای آبیاری آن انجام شد، نشان داد که تیمارهای آبیاری تاثیر معنی¬داری بر کلیه صفات مورد مطالعه به جزء طول گل، تعداد گل و شاخه اصلی نداشته است. در صفت شاخه اصلی که جزء صفات رویشی گیاه است، تفاوت معنی¬دار بین تیمار دو آبیاری تکمیلی و دیم بوده است و تیمار یک آبیاری تکمیلی علی¬رغم کاهش مقدار، تفاوت معنی¬داری با تیمار دو آبیاری تکمیلی نداشت. اما در صفات طول گل و تعداد گل که جزء صفات زایشی گیاه هستند، تفاوت معنی¬دار بین تیمار یک آبیاری تکمیلی و دیم بوده است و تیمار دو آبیاری تکمیلی علی¬رغم کاهش مقادیر صفات، تفاوت معنی¬داری با تیمار یک آبیاری تکمیلی ندارد این مورد در مورد عملکرد وزن خشک گل نیز مشاهده شد حال آنکه در مورد عملکرد وزن تر گل و وزن هزار دانه تیمارهای یک و دو آبیاری تکمیلی تفاوت معنی¬داری با تیمار دیم داشتند. بهره¬وری آب تیمار یک آبیاری تکمیلی با 74/0 کیلوگرم بر مترمکعب بیشترین مقدار و تیمار دو آبیاری تکمیلی با 43/0 کیلوگرم بر مترمکعب کمترین مقدار را داشت همچنین بهره¬وری آب آبیاری برای تیمار یک آبیاری تکمیلی با مقدار 79/0 کیلوگرم بر مترمکعب مقدار بیشتری از تیمار دو آبیاری تکمیلی با مقدار 26/0 کیلوگرم بر مترمکعب داشت. ارزیابی اقتصادی بین دو روش آبیاری کرتی و قطره¬ای نشان داد، تیمار یک آبیاری تکمیلی به روش قطره¬ای از جایگاه مناسب¬تری برخوردار است.